Dolby Atmos: nowa era dźwięku przestrzennego
W świecie kina i rozrywki dźwięk odgrywa kluczową rolę w budowaniu niesamowitego doświadczenia dla widzów. W miarę jak technologia filmowa i audio ewoluowała, firma Dolby Laboratories zrewolucjonizowała sposób, w jaki doznajemy dźwięku w kinie i poza nim. Dolby Atmos to jedna z najnowszych innowacji w dziedzinie dźwięku, która zapewnia nowe, trójwymiarowe doświadczenie dźwiękowe oraz emocjonujący poziom immersji i realizmu.
Co to jest Dolby Atmos?
Najprościej mówiąc to technologia dźwięku przestrzennego wprowadzone przez firmę Dolby Laboratories w 2012 roku. To w pełni trójwymiarowy dźwięk, który zmienia podejście do projektowania i reprodukcji dźwięku w kinie i innych środowiskach audio. W przeciwieństwie do tradycyjnych systemów dźwiękowych stereo i surround, w których źródła dźwięku są ograniczone do płaskiej powierzchni, Dolby Atmos pozwala na precyzyjne umiejscowienie dźwięku w przestrzeni trójwymiarowej. Po raz pierwszy format został wykorzystany w filmie wytwórni Pixar Merida Waleczna z 2012 roku.
Atmos nie tylko w kinie
Jednak popularność Dolby Atmos nie wynika tylko z samego faktu, że jest to po prostu nowy standard Dolby, a co za tym idzie – nowa jakość dźwięku w kinach. Większość urządzeń elektronicznych dostępnych na rynku pozwalała na użycie systemu Atmos już od 2016 roku, a kiedy w kolejnym roku standard stał się dostępny w najpopularniejszym urządzeniu elektronicznym jakim jest smartfon, jasnym było, że nadeszła rewolucja. Rewolucja również dlatego, że technologia stała się dostępna nie tylko dla wybranych – nie potrzebujemy specjalnego pomieszczenia jak w przypadku 5.1 czy 7.1 – produkcji wykonanych z technologią Atmos można słuchać również na słuchawkach.
Bardzo szybko Atmos pojawił się również w grach – pierwszą z nich było Star Wars: Battlefront w 2015 roku, a dziś obsługę standardu można znaleźć również w największych i najpopularniejszych pozycjach na rynku jak Overwatch, Halo: Infinite, Forza Horizon 5, czy Cyberpunk 2077.
Kolejny przełom pojawił się w 2019 roku, kiedy obsługę dźwięku przestrzennego ogłosił Tidal oraz Amazon Music, co spowodowało, że ogromna rzesza artystów zaczęła dużo intensywniej myśleć o miksowaniu swojej muzyki również w tej zupełnie nowej formie, a kolejny bieg został wrzucony kiedy Apple wprowadziło w 2021 roku Spatial Audio do Apple Music, a co za tym idzie setek milionów iPhone’ów, iPadów i komputerów Mac.
Skąd wziął się Dolby Atmos?
Dotychczas dźwięk w produkcjach filmowych był kojarzony jako dookólny (surround) – najczęściej powiązany z systemami 5.1 lub 7.1. Jednak dźwięk naturalnie dochodzi do nas z każdego kierunku – zarówno z dołu, jak i z góry, więc potrzeba było czegoś, co zbliży nas do tego, co słyszymy w naturalnym środowisku. Kilka lat temu Dolby w ramach rozwoju systemu Pro Logic II do wersji IIz, zaprezentowało możliwość dodania dodatkowych przednich głośników wyżej niż podstawowe kanały lewy i prawy, co stało się preludium do nowego standardu, jakim jest Atmos.
Jak to działa?
Tradycyjne systemy dźwiękowe, takie jak 5.1 lub 7.1, mają określoną liczbę kanałów dźwiękowych, które są przypisane do konkretnych głośników wokół pomieszczenia. Dolby Atmos idzie krok dalej, dodając dodatkowe głośniki umieszczone na suficie oraz technologię o nazwie „obiektowy dźwięk przestrzenny”.
W Dolby Atmos dźwięk nie jest przypisywany do konkretnego głośnika. Zamiast tego, dźwięk jest traktowany jako oddzielne „obiekty”, które mogą być swobodnie przemieszczane w przestrzeni 3D. Dźwięk obiektowy obejmuje informacje o położeniu dźwięku oraz o tym, jak ma się zachowywać w trójwymiarowej przestrzeni, co pozwala na niezwykle realistyczne efekty dźwiękowe.
W kinie Dolby Atmos, dźwięk obiektowy może być używany do stworzenia nie tylko przestrzennych efektów dźwiękowych, ale także do umiejscowienia dialogów, muzyki i innych dźwięków wokół widzów, co skutkuje niezrównanym wrażeniem immersji.
Domowy system Dolby Atmos
Oprócz zastosowania w kinach, Dolby Atmos stał się również dostępny dla użytkowników domowych. Dzięki zaawansowanym soundbarom i zestawom głośnikowym, które oferują możliwość odtwarzania dźwięku z efektem przestrzennym, każdy może cieszyć się kinowym doświadczeniem w swoim salonie.
Ważnym elementem Dolby Atmos w domu jest także technologia „wirtualnego rzutu” (ang. upmixing). Dzięki temu system może przetwarzać standardowe źródła dźwięku, takie jak filmy DVD czy płyty Blu-ray, i konwertować je na dźwięk przestrzenny, dostosowując go do konfiguracji głośników w danym pomieszczeniu.
Przyszłość dźwięku
Dolby Atmos nie tylko wzbogaca nasze doświadczenie kinowe i domowe, ale również otwiera nowe możliwości dla twórców filmowych i artystów dźwiękowych. To narzędzie, które pozwala im eksperymentować z dźwiękiem w innowacyjny sposób i przenosić nas do zupełnie nowych światów audiowizualnych.
W miarę jak technologia Dolby Atmos staje się coraz bardziej dostępna i powszechna, możemy spodziewać się, że dźwięk kinowy stanie się jeszcze bardziej immersyjny i realistyczny. To nie tylko przyszłość dźwięku w kinie, ale także kolejny kamień milowy w ewolucji dźwięku, który pomoże nam bardziej pogłębić nasze doznania w świecie rozrywki.
